"Radziwiłłowie. Biała. Podlasie"

To tytuł wystawy, zrealizowanej przez Muzeum Południowego Podlasia, na którą złożą się liczne portrety i rodzinne pamiątki wchodzące w skład unikatowej kolekcji Macieja Radziwiłła, przedstawiciela, jednego z potężniejszych magnackich rodów Wielkiego Księstwa Litewskiego i dawnej Rzeczypospolitej.

Biała Podlaska, zwana dawniej Białą Książęcą lub Białą Radziwiłłowską, przez niemal trzysta lat, pozostawała w rękach nieświeskiej linii tego rodu, a następnie jej bezpośrednich spadkobierców. Rodowi Radziwiłłów, miasto zawdzięcza wzrost znaczenia, a także swój niepowtarzalny charakter, owiany splendorem książęcej rezydencji. Z imieniem tego rodu związany jest także herb miasta oraz najcenniejsze zabytki miejskiej architektury - barokowe kościoły i budynki klasztorne, gmach Akademii Bialskiej, pozostałości założenia pałacowego.  Do dzisiaj, w wielu miejscach, na dekoracjach rzeźbiarskich i polichromiach, widnieje czarny, książęcy orzeł z rodowym herbem Trąby.

Pamięć o przeszłości miasta, przekazywana jest kolejnym pokoleniom mieszkańców Białej Podlaskiej, którzy ze świadomością i dumą dbają o radziwiłłowską spuściznę. Dawne radziwiłłowskie fundacje, do dzisiaj służą mieszkańcom miasta. W remontowanych kościołach, dzięki prowadzonym obecnie pracom konserwatorskim, wydobywany jest dawny kunszt i przepych barokowych dekoracji, a radziwiłłowska  kaplica w kościele św. Anny, ciągle przypomina o świetności i znaczeniu rodu.  Bialska Akademia, służy nadal edukacji młodzieży, rozbudowana i zmodernizowana, mieści w swoich murach Liceum Ogólnokształcące. Dawny szpital szarytek, także odzyskał swoją pierwotną funkcję, będąc obecnie siedzibą Caritas. Ulubionym miejscem spacerów i odpoczynku, jest tzw. Park Radziwiłłowski, miejsce dawnej książęcej siedziby, któremu władze miasta sukcesywnie przywracają dawny wygląd i świetność. W pozostałościach dawnego założenia pałacowego mieszczą się instytucje edukacji i kultury - Państwowa Szkoła Muzyczna, Biblioteka Miejska oraz Muzeum Południowego Podlasia. Niedalekie plany, obejmują dalszą rewitalizację tego miejsca, remont i modernizację Muzeum, ze stałą ekspozycją poświeconą Białej Radziwiłłowskiej, a nawet odbudowę dawnego pałacu, w który mieścić sie ma centrum konferencyjno - hotelowe.  

Wystawa "Radziwiłłowie. Biała. Podlasie", to niewątpliwe jedno z ważniejszych tegorocznych wydarzeń kulturalnych w mieście i regionie. Kolekcja Macieja Radziwiłła, syna Alberta Hieronima Mikołaja Radziwiłła i Anny z Czartoryskich, polskiego finansisty, działacza społecznego i biznesmena, od lat gromadzącego dzieła sztuki i pamiątki historyczne związane z dziejami swojej słynnej rodziny,  zostanie po raz pierwszy w udostępniona w kraju przed szeroka publicznością.  Znamiennym jest, że miejscem tej wyjątkowej ekspozycji, będzie właśnie Biała Podlaska i nowe sale bialskiego Muzeum, mieszczące się w zachodniej oficynie dawnego pałacu, którego fundatorem był Aleksander Ludwik Radziwiłł , którego syn ( z małżeństwa z Lukrecją Marią Strozzi), Dominik Mikołaj, kanclerz litewski i  ordynat  klecki, zapoczątkował najżywotniejszą w domu Radziwiłłów linię, której potomkiem jest także Maciej Radziwiłł. Dzięki uprzejmości Dyrekcji Narodowego Muzeum Sztuki w Mińsku ( Białoruś), i Ambasady Rzeczpospolitej Polskiej na Białorusi, udało nam się uzupełnić wystawę o pięć cennych płócien ze zbiorów tego Muzeum, w tym m.in. portret królowej Marii Kazimiery Sobieskiej, spowinowaconej z rodziną Radziwiłłów i goszczącej często na bialskim zamku.

Wystawa prezentuje wizerunki protoplastów rodu, począwszy od Mikołaja Radziwiłła "Starego" i Jana "Brodatego", poprzez słynne postacie, m.in. Mikołaja Radziwiłła Rudego, Barbarę Radziwiłłówną, czy też Bogusława Radziwiłła.  Znaczna część ekspozycji poświecona jest właścicielom Białej, od Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła "Sierotki", po zmarłego w 1813 r., napoleońskiego pułkownika, księcia Dominika  Radziwiłła.  Na wystawie obejrzeć można, nie tylko portrety wszystkich "hrabiów na Białej", lecz także piękne wizerunki ich znanych żon i córek, a wśród nich, prawdziwe dzieła sztuki portretowej autorstwa m.in. Bacciarellego czy też Jana Chrzciciela Lampi. Wystawę uzupełniają medale portretowe, ryciny z przedstawieniami dawnych rezydencji, starodruki, mapy i tkaniny pochodzące z manufaktur radziwiłłowskich, oraz wykonane współcześnie, tablice przedstawiające genealogię  rodu, od czasów najdawniejszych po współczesne.

Wernisaż wystawy odbędzie się 27 maja 2017 roku i uświetni tegoroczną imprezę Nocy Muzeów, również przy tej okazji, mieszkańcy Białej Podlaskiej, będą mogli podziwiać, wystawiony w kościele św. Antoniego w Białej Podlaskiej, a udostępniony przez Rodzinę Radziwiłłów, wizerunek Matki Boskiej Radziwiłłowskiej ( Matka Boska Loretańska Sobieskich).

Wystawa trwać będzie do 5 listopada 2017 roku.

 

 

Informacja: Michał Trantau - Rzecznik Prasowy Prezydenta Miasta Biała Podlaska