Menu główne
Ostatnio najpopularniejsze
Fale grawitacyjne ponownie zaobserwowane i ponownie przy udziale fizyka z UwB! |
Fale grawitacyjne ponownie zaobserwowane
26 grudnia 2015, o godzinie 03:38:53 czasu uniwersalnego, naukowcy zaobserwowali fale grawitacyjne – zmarszczki w krzywiźnie czasoprzestrzeni – po raz drugi. Sygnał pochodził z kolejnej pary zderzających się czarnych dziur.
Fale grawitacyjne dostarczają informacji o swoich astrofizycznych źródłach i o samej naturze grawitacji, których nie można uzyskać w żaden inny sposób. Fizycy ustalili, że zaobserwowane 26 grudnia ubiegłego roku fale grawitacyjne powstały w końcowej fazie procesu połączenia się dwóch czarnych dziur o masach 14 i 8 mas Słońca, w wyniku którego powstała większa wirująca czarna dziura o masie 21 mas Słońca. Podczas zderzenia, które nastąpiło około 1,4 mld lat temu, energia odpowiadająca mniej więcej jednej masie Słońca została przekształcona w fale grawitacyjne. Wykryty sygnał pochodzi z ostatnich 27 orbit czarnych dziur przed ich połączeniem.
Pierwsze bezpośrednia obserwacja fal grawitacyjnych, ogłoszona 11 lutego 2016 r., była kamieniem milowym w rozwoju fizyki i astronomii. Odkrycie to potwierdziło jedną z głównych konsekwencji sformułowanej przez Alberta Einsteina w 1915 r. ogólnej teorii względności i zapoczątkowało nową dziedzinę badań – astronomię fal grawitacyjnych. Oba odkrycia były możliwe dzięki większej, w porównaniu do detektorów LIGO pierwszej generacji, czułości detektorów Advanced LIGO. Umożliwiło to obserwacje źródeł ze znacznie większego obszaru Wszechświata.
Istotny wkład w doprowadzenie do drugiej bezpośredniej obserwacji fal grawitacyjnych z układu dwóch czarnych dziur wniosło 14 polskich naukowców pracujących w grupie POLGRAW, która jest członkiem projektu Virgo. Liderem grupy jest prof. dr hab. Andrzej Królak z Instytutu Matematycznego Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, a jednym z członków prof. dr hab. Piotr Jaranowski z Wydziału Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku. Profesorowie Królak i Jaranowski stworzyli podstawy wielu algorytmów i metod służących do wykrywania i estymacji parametrów fal grawitacyjnych z układów podwójnych oraz przyczynili się do precyzyjnego modelowania sygnału fali grawitacyjnej z układu podwójnego.
Dziewięcioro naukowców z grupy POLGRAW, wśród nich prof. Jaranowski, znalazło się wśród autorów publikacji, w której ogłoszono zarejestrowanie fali grawitacyjnej po raz drugi. Są w niej cytowane prace m.in. profesorów Jaranowskiego i Królaka.
Informacja: Katarzyna Dziedzik - rzecznik prasowy Uniwersytetu w Białymstoku Opracowanie: Iwona Pańko 21/06/2016 |
Uczelnie - lista
- SGH w Warszawie
- Uczelnia Łazarskiego
- AWFo w Białej Podlaskiej
- UW
- WSCiL w Warszawie
- AMW im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni
- Akademia Obrony Narodowej
- Uniwersytet Rzeszowski
- Uniwersytet Śląski
- Uniwersytet Przyrodniczo - Humanistyczny w Siedlcach
- Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie
- WAT
- WSSP w Dęblinie
- UMCS Lublin
- WSEI w Lublinie
- Politechnika Lubelska
- Uniwersytet w Białymstoku
- Collegium Civitas
- UKW w Bydgoszczy
- PSW Biała Podlaska
-