Komentarz ekonomiczny – na tle szczytu dyplomacji ekonomicznej w Warszawie

               
To dwa znaczące instrumenty w działalności informacyjno – promocyjnej polskiej gospodarki i jej współpracy z zagranicą, a już z całą pewnością w dziedzinie eksportu i inwestycji. Ich rola i znaczenie jest szczególnie istotna w obecnym okresie nękającego nas i świat – kryzysu finansowo – gospodarczego. Doceniając tę swoistą potrzebę chwili – Ministerstwo Gospodarki zorganizowało w dniach 10 – 12 czerwca br. w Warszawie naradę kierowników Wydziałów Promocji Handlu i Inwestycji Ambasad i Konsulatów Generalnych RP za granicą, poświęconą głównie tematyce, jak zmienić polską promocję gospodarczą, jakie są oczekiwania przedsiębiorców i jakie są w tej dziedzinie możliwości i ograniczenia? Był to swoisty „szczyt” polskiej dyplomacji ekonomicznej.

                                  AKTUALNE KIERUNKI I ZADANIA

Narada była dobrą okazją do wymiany ocen i poglądów oraz dialogu między uczestnikami, decydentami i realizatorami działań promocyjnych. Prowadzona była w kontekście oceny aktualnej sytuacji i perspektyw rozwoju polskiej gospodarki, zarysowanej kompleksowo i problemowo przez Wicepremiera i Ministra Gospodarki Janusza PIECHOCIŃSKIEGO, a później, w trakcie dyskusji panelowej, dotyczącej tematyki promocji, przez Wiceminister Ilonę ANTONISZYN - KLIK. W naradzie wziął udział Prezes Stowarzyszenia Eksporterów Polskich,  Mieczysław TWAROÓG. Ograniczając się w tej informacji tylko do spraw promocji – na wyróżnienie zasługują m. in. następujące oceny, wnioski i sugestie:
- po pierwsze – wszyscy bez wyjątku uznali aktywną działalność promocyjną
za niemal pierwszoplanowe zadanie w całokształcie naszej polityki współpracy gospodarczej z zagranicą, bo to ona współtworzy wizerunek naszej gospodarki i możliwości partnerstwa i współpracy z poszczególnymi krajami. A jeżeli tak, to promocja gospodarcza powinna być priorytetowym zadaniem polskiej dyplomacji ekonomicznej i jej wysokokalorycznym „daniem” na użytek realnego sektora  naszej gospodarki i jej partnerów zagranicznych.
- po drugie – promocja gospodarcza powinna mieć charakter ukierunkowany na określone branże i rynki zagraniczne. W tej materii – z aprobatą przyjęto
aktualnie obowiązujące priorytety, obejmujące 15 branżowych programów promocji i 5 priorytetów geograficznych, dotyczących rynków: Algierii, Brazylii, Kanady, Kazachstanu i Turcji. To one wpisują się konkretnie w działania na rzecz dywersyfikacji rynków zbytu. A dla przypomnienia tylko – priorytety branżowe obejmują: branżę meblarską, jubilersko – bursztynową, usług IT/ICT, przemysł biotechnologiczny i farmaceutyczny, produkcję jachtów i łodzi rekreacyjnych, produkcję sprzętu medycznego i aparatury pomiarowej, branżę stolarki okiennej i drzwiowej, budownictwo i branżę ochrony i zachowania zabytków. A w dalszej kolejności, tak znaczące branże, jak kosmetyki, maszyny i urządzenia górnicze, odzież, dodatki i galanteria skórzana, a już szczególnie zasadnie – polskie specjalności żywnościowe.
Do tego dochodzi turystyka medyczna i przemysł obronny.
- po trzecie - na promocję polskiej gospodarki na świecie przeznacza się 160 mln złotych, w tym 15 mln zł na wymienionych pięciu rynkach. To sporo, ale w porównaniu do innych krajów unijnych – nie za wiele.

                INTEGRACJA NA LINII: DYPLOMACJA – MEDIA - BIZNES

Gros czasu zajęła jednak problematyka działalności informacyjno – promocyjnej dyplomacji ekonomicznej, a także mediów, w tym prasy krajowej, a częściowo polonijnej. Nie było jednak „płoszenia ryb w stawie” czyli krytyki, a raczej życzliwe sugestie, propozycje czy tylko poglądy. Zgodnie podkreślono użyteczność informacji będących w dyspozycji placówek oraz ich pomocną dłoń w realizacji przedsięwzięć promocyjnych. Wskazywano jednak na potrzebę szerszego upubliczniania informacji, której adresatami powinni być nie tyle i nie tylko urzędy centralne, ile podmioty gospodarcze i ich struktury, w tym, co ze szczególną mocą akcentowano, w regionach.  Dotyczy to regionalnych izb handlowo – przemysłowych czy COIE. Informacja jest zarazem promocją na kraj i na zagranicę, oczywiście o treści zróżnicowanej. W obu przypadkach nie tyle liczy się ilość, co jakość zawartych w nich treści i wiarygodność, bo one decydują o wartości użytkowej i przydatności dla działań praktycznych. I tu od razu trzeba dodać potrzebę poszerzenia stopnia ich wykorzystania w mediach, w tym w prasie. Kontakty z mediami krajowymi i zagranicznymi powinny być zasadą i codziennością, a nie, jak to ma nierzadko miejsce dotychczas, na przykład  przy okazjach misji czy wizyt na wysokim szczeblu. Nie było specjalnych narzekań na ilość, trochę na jakość, a raczej na dostępność informacji, obwarowaną klauzulami typu „do użytku służbowego”, bądź koniecznością uzyskania zgody tego czy innego szefa lub przełożonego. Czasami urzędnik czy pracownik boi się prawie własnego cienia, gdy o notatkę – de facto jawną – zwraca się dziennikarz czy publicysta. A przecież media są z założenia sojusznikiem biznesu, a szerzej ujmując – interesu publicznego. Większa otwartość na współpracę z mediami jest w obustronnym interesie i powinna być normalnością. Co promować – na ogół wiadomo, ale zasadne jest nadal pytanie, jak to robić skutecznie? Recepty uniwersalnej nie ma, bo istnieje specyfika rynków, ale nie ma podstaw do obaw, by zawężać informacje pod pozorem, że może ona komuś zaszkodzić i to jakby z zasady. To bezzasadne uprzedzenie i podejrzliwość. Dziennikarzy też obowiązuje odpowiedzialność za to, co i o czym piszą. Za mało jest w informacjach ocen działalności naszych konkurentów na rynku urzędowania, konkurencji pod względem cen, a już z całą pewnością ocen perspektyw eksportu w odniesieniu do branż i asortymentów w obszarze makro czy regionalnym. Płytkie częstokroć są informacje merytoryczne o spotkaniach w miastach i regionach, nie mówiąc już o wnioskach zeń wynikających. Bywają notatki o charakterze wyłącznie protokolarnym i na tym koniec. Odnośnie samych działań promocyjnych i ich wsparcia przez placówki, specjalnych zastrzeżeń nie zgłaszano. Jedynie wskazywano na konieczność nieograniczania się do udziału w wystawach i targach, w seminariach czy konferencjach towarzyszących, ale na konieczność działań postpromocyjnych, a także na przygotowania przedpromocyjne.

                            PROMOCJA POŻYTKÓW…PROMOCJI

W czasie narady – przedstawiciele Stowarzyszenia Eksporterów Polskich poinformowali także o kalendarzu imprez, na których omawiana będzie również, wśród innych tematów, problematyka promocji współpracy gospodarczej z zagranicą, w tym eksportu i inwestycji. I tak – już 5 czerwca br.
Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur zorganizował seminarium nt. „Ekspansji zagranicznej polskich firm – w poszukiwaniu innowacyjności”, prezentując trzecią już edycję raportu badawczego poświęconego temu tematowi. 22 czerwca zbierze się w Warszawie XVI Światowy Kongres Gospodarczy Polonii, który będzie okazją dla naszych przedsiębiorców do nawiązania bezpośrednich kontaktów z przedsiębiorcami z różnych krajów świata. Ale najważniejszym wydarzeniem – będzie IX Konferencja Programowa Stowarzyszenia Eksporterów Polskich,  poświęcona „strategii zagranicznej ekspansji przedsiębiorstw”, która odbędzie się 17 czerwca br. w Hotelu Marriott w Warszawie. To tam omówione zostaną m. in. takie tematy, jak: mechanizmy i instrumenty wsparcia eksportu, alokacja proeksportowych i proinnowacyjnych funduszy unijnych, kierunki regionalnej polityki proeksportowej i koncentracja środków promocyjnych na priorytetowych branżach i rynkach zagranicznych. Wezmą w niej udział m.in. kierownicy WPHiI z kilku naszych placówek zagranicznych. Jeszcze w tym miesiącu – co jest rzadkością w naszej praktyce – ma odbyć się w Warszawie konferencja, zorganizowana przez Stowarzyszenie Dziennikarzy RP z prasą i innymi mediami lokalnymi, na którym omówione zostaną problemy ich działalności, w tym w obszarze promocji współpracy gospodarczej  z zagranicą i proeksportowego rozwoju regionów, a w tym kontekście – oczywiście - współpracy mediów z biznesem. Promocja promocji, od czasu do czasu, też być musi…

 

 

Mikołaj ONISZCZUK

Warszawa, czerwiec 2013 r.